Kalemin yaratılmasından itibaren kıyâmete kadar olacak her şey levh-i mahfuz’a yazılmıştır. Çünkü Allah teâlâ önce kalemi yaratmıştır. Ona: “Yaz, buyurdu. Kalem: Ya Rabbi neyi yazayım? dedi. Allah teâlâ: Olacakları yaz, dedi. Kalem o anda kıyâmete kadar olacak şeyleri yazdı.” (İmam Ahmed, Musned)

Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم ’in bildirdiğine göre cenin annesinin karnında dört aylık olduğu zaman ona bir melek gönderir. Melek ona rûh üfürür, rızkını, ecelini ve mutsuz mu mutlu mu olacağını yazar. Rızık da bir takım sebeplere bağlı olarak kader de yazılıdır, artmaz, eksilmez. Rızkını arayıp bulmak için insanın çalışması bu sebeplerden biridir. Nitekim Allah teâlâ şöyle buyurmaktadır: “Yeryüzünü size boyun eğdiren O'dur. Şu halde yerin omuzlarında (üzerinde) dolaşın ve Allah'ın rızkından yiyin. Dönüş ancak Onadır.” (Mülk: 15). Anaya babaya iyilik etmek ve akraba ile ilişkiyi kesmemek de rızkın sebeplerindendir.

Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم şöyle buyurmaktadır: “Kim rızkının genişletilmesini yahut ömrün kalan kınsın uzatılmasını isterse o kimse yakınlarıyla ilişkisini devam ettirsin” (Buhari) Rızık sebeplerinden birisi de Allah’a karşı takvâlı olmaktır. Nitekim Allah teâlâ şöyle buyurmaktadır: “Kim Allah'tan korkarsa, Allah ona bir çıkış yolu ihsân eder. Ve ona beklemediği yerden rızık verir.” (Talak: 2, 3).

Sakın rızık yazılıdır, belirlidir, ona ulaştıracak sebepleri yapmayacağım deme. Çünkü bu bir acizliktir. Akıllılık ve olgunluk, rızkın için çalışmandır. Dînine ve dünyana yararlı olacak şeyler için çalışmandır. Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم şöyle buyurmaktadır: “Gerçekten zeki ve akıllı kişi, nefsinin kötü arzularına hâkim olup ölümden sonrası için çalışandır. Aciz kişi ise, nefsinin her türlü arzu ve isteklerine uyarak hayatını devam ettirip, Allah’tan her şeyi ve cenneti isteyen kişidir.” (Tirmizi) Nitekim rızık da sebepleriyle birlikte kaderde yazılı olduğu gibi evlilik de yazılıdır. Allah teâlâ kimin kiminle evleneceğini yazmıştır. Allah teâlâ’ya göklerde ve yerde hiçbir şey gizli değildir.

Şeyh Muhammed bin Salih el-Useymin
Soru ve Cevaplarla İslâm’ın Rukünleri Fetva no: 63