Bununla mürsel maslahatların bir ilgisi var mıdır?

CEVAP: Hem Allah’ın düşmanları hem de bizim düşmanlarımız olan kâfirlerin yaptıkları şeyler şu üç kısma ayrılır:
Birinci Kısım: İbâdetler,
İkinci Kısım: Âdetler,
Üçüncü Kısım: Sanat ve işlerdir.

İbâdetler: Malumdur ki herhangi bir Müslümanın ibâdetlerinde onlara benzemesi câiz değildir. Kim ibâdetlerinde onlara benzerse büyük bir tehlike ile karşı karşıyadır. Bu, onun küfrüne ve İslâm’dan çıkmasına yol açabilir.

Âdetler: Giyim kuşam gibi âdetlere gelince bu konuda da onlara benzemek haramdır. Çünkü Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم şöyle buyurmaktadır: “Kim bir kavme benzerse onlardandır.” (Ebu Davud)

Sanat ve mesleklere gelince: Bunlarda kamu yararı vardır. Bu sebeple onların yaptıkları şeyleri öğrenmekte ve onlardan yararlanmakta herhangi bir sakınca yoktur. Bu, onlara benzeme konusuna girmez. Fakat faydalı işlerde onlara ortak olmak konusuna girer. Bunları yapanlar onlara benzemiş olmazlar.

Soruyu soran kişinin “bununla mürsel maslahatların bir ilgisi var mıdır?” sözüne gelince:

Deriz ki: Mürsel maslahatların kendi başına bir delîl olarak kullanılması uygun değildir. Belki şöyle diyebiliriz: Bu mürsel maslahatların maslahat olduklarından emin olursak bunların sıhhatine ve kabul edilirliğine şerîat de şahitlik eder ve bir maslahat olur. Şerîat bunların bâtıllığına şahitlik ederse, bunları yapan kimse bunların mürsel maslahatlar olduğunu iddia etse bile mürsel maslahatlar değildirler. Şerîat ne ona ne buna şahitlik etmezse bunların aslına bakılır; eğer ibâdet cinsinden bir şey ise ibâdetlerde onlara benzemek haramdır, ibâdetlerden değilse onlarda asıl olan helalliktir. Böylece mürsel maslahatların müstakil bir delîl olmadığı anlaşılmış oldu.

Şeyh Muhammed bin Salih el-Useymin
Soru ve Cevaplarla İslâm’ın Rukünleri Fetva no: 97