SORU: Abdest esnasında su kesilse ve yıkanan azalar kuruduktan sonra su tekrar gelse kişi kaldığı yerden mi devam etmeli, yoksa yeniden mi abdest almalı?

CEVAP:  Bu mes’elenin cevabı abdest azalarını peş peşe yıkama/ muvâlât ilkesine ve bunun abdestin sıhhati için şart olmasına dayanır. Bu mes’elenin aslında âlimlerin iki görüşü vardır:

Bunlardan birisine göre peş peşe yıkamak/muvâlât şarttır. Abdest ancak azaların peş peşe yıkanmasıyla sahîh olur. Bunları birbirinden ayırırsa abdest sahîh olmaz. Tercih edilen görüş budur. Çünkü abdest tek bir ibâdettir. Parçalarının birbirine bitişik olması gerekir. Peş peşe yıkamanın vâcib olduğunu ve bunun abdestin sıhhati için şart olduğunu söylediğimiz zaman, peş peşe yıkamak nasıl olacaktır?

Bazı âlimler dediler ki: Bu, ortalama bir zamanla bir azanın kendisinden önceki aza kuruyuncaya kadar yıkanmasının ertelenmemesidir. Ancak tahâretle ilgili bir durumdan dolayı ertelenirse, mesela azalarından birinde boya olsa da onu çıkarmak için çalışsa ve bu boyayı çıkarırken diğer azalar kuruyuncaya kadar o azanın yıkanması ertelenmiş olsa kalan azalarını öncekilerin üzerine bina eder ve uzun bir süre ertelemiş olsa bile abdeste kaldığı azadan devam eder. Çünkü o temizliğiyle ilgili bir ameliye sebebiyle ertelemede bulunmuştur. Ancak bu soruda da belirtildiği gibi suya ulaşmak için ertelediği zaman bu konuda bazı ilim adamları diyorlar ki: Peş peşe yıkama ilkesi terk edilmiş olacağından abdestin yeniden alınması gerekir.

Bazı ilim adamları da diyorlar ki: Peş peşe yıkama ilkesi ihlal edilmiş olmaz. Çünkü bu elde olmayan bir durumdur. O, sadece abdest tamamlamak için beklemektedir. Buna göre su tekrar geldiği zaman azaları kurumuş olsa bile abdestine kaldığı yerden devam eder. Peş peşe yıkamanın/muvâlâtın vâcib ve şart olduğunu söyleyen bazı âlimler de diyorlar ki: Peş peşe yıkamak/muvâlât bir azanın yıkanmasıyla kayıtlanmaz, örfle kayıtlanır. Örfün fasıla olarak kabul ettiği şey peş peşe yıkama/muvâlât ilkesini bozan bir fasıladır. Örfün fasıla olarak kabul etmediği şey fasıla değildir. Mesela su kesildiği zaman onu bekleyen kimseler bu esnada suyu getirme işiyle meşgul olsalar insanlara göre bunlar abeste ara vermiş sayılmazlar, dolayısıyla kaldıkları yerden abdeste devam ederler. Faziletli olan budur. Su geldiği zaman geçmişin üzerine bina ederler. Ancak örfün dışına çıkacak kadar uzun bir süre geçmişse o zaman yeniden başlarlar. Bunda kolaylık vardır.

Şeyh Muhammed bin Salih el-Useymin
Soru ve Cevaplarla İslâm’ın Rukünleri 140