“Bunun için de yüzlerinizi ve ellerinizi o toprakla mesh edin.” âyetindeki “o toprakla” sözü tozun şart olduğuna delâlet eder mi?
CEVAP: Tercih edilen görüşe göre teyemmüm için tozlu toprak olması şart değildir. İçinde toz olsun veya olmasın yer üzerine teyemmüm edildiği zaman bu yeterlidir. Buna göre yeryüzüne yağmur yağdığı zaman bu durumda yerde toz olmasa bile insan ellerini yere vurur ve yüzüyle ellerini mesh eder. Çünkü Allah teâlâ “Bunun için de yüzlerinizi ve ellerinizi o toprakla mesh edin.” buyurmaktadır. Çünkü Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم ve ashâbı sadece kum bulunan yerlere yolculuk yaparlardı, oralarda yağmura tutulurlardı ve Allah’ın emrettiği gibi teyemmüm yaparlardı. Tercih edilen görüşe göre insan arz üzerine teyemmüm ettiği zaman bu arzın üzerinde toz bulunsun veya bulunmasın teyemmümü sahîhtir.
“Bunun için de yüzlerinizi ve ellerinizi o toprakla mesh edin.” Âyetindeki “o toprakla” ifadesi ibtida-i gaye içindir, teb’iz için değildir. Yani toprağı parçalayıp kullanmak için değil maksadı gerçekleştirmeye topraktan başlamayı ifade etmek içindir. Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم ’in de teyemmüm için ellerini yere vurduğu zaman ellerindeki tozu temizlemek için üflediği rivâyet edilmektedir. (Buhari)
Şeyh Muhammed bin Salih el-Useymin
Soru ve Cevaplarla İslâm’ın Rukünleri 165