Bir kimse imam rükûda iken girdiği, sonra başlama tekbirini aldığı zaman hemen rükûa varmalıdır. O zaman rükûa varırken alacağı tekbir sünnettir, vâcib değildir. Ayrıca rükû için de tekbir alırsa bu daha faziletli olur. Fakat bunu terk ederse kendisine bir şey lazım gelmez.

Bundan sonra o kimse şu durumlardan birinden hali değildir:

Birinci Durum: İmam başını kaldırmadan önce rükûa ulaştığına kesin kanaat getirdiği durumdur. Bu durumda o, rekâta yetişmiş demektir ve kendisinden fatiha düşer.

İkinci Durum: Kendisi rükûa ulaşmadan önce imamın başını rükûdan kaldırdığına kesin kanaat getirdiği durumdur. Bu durumda o, rekâtı kaçırmış sayılır ve o rekâtı kaza etmesi gerekir.

Üçüncü Durum: İmama rükûunda mı yetişti yoksa rükûda ona yetişmeden önce imam başını kaldırdı mı? diye şüphe ve tereddüde düştüğü durumdur. Bu durumda hangi yönde zannı galip gelirse o yönde hareket eder. Eğer imama rükûda yetiştiği zannı kendisinde ağır basarsa o rekâta yetişmiş demektir. Eğer imama rükûda yetişemediği zannı kendisinde ağır basarsa o rekâtı kaçırmış demektir. Bu durumda namazda sehiv secdesi gerektirecek bir şey yapacak olursa selam verdikten sonra sehiv secdesi yapar. Yetiştiğine galip zannı ile kanaat getirdiği şüpheli birinci rekâtın namazından bir şeyi eksik yapmadıysa bu durumda kendisinden sehiv secdesi düşer. Çünkü onun namazı imamın namazına bağlıdır. İmama tabi olan namazdan bir şeyi kaçırmadığı zaman onun yerine sehiv secdesini imam yüklenir.

Burada bir başka durum daha vardır ki bunda insan imama yetişip yetişmediğinde her hangi bir tercih yapamayacak ölçüde tereddütlüdür. Bu durumda kesin ve garantili olacak şeye göre hareket eder. Rekâta yetişememiş olmak en kesin ve garantili durumdur. Çünkü asıl olan budur. Bu rekâtı kaçırdığını farz eder ve selamdan önce sehiv secdesi yapar.

Bu münasebetle burada dikkat çekmek istediğim bir mes’ele daha vardır ki o da şudur: Pek çok kimse imam rükûda iken mescide girdiği zaman şiddetle ve arka arkaya öksürmeye başlıyorlar, bazen “Allah sabredenlerle beraberdir” diyorlar, bazen ayaklarını vuruyorlar. Bunların hepsi sünnete aykırıdır, imam ve cemaatin zihnini karıştırır. Bazı kimseler de imam rükûda iken mescide girdikleri zaman çirkin bir şekilde süratle koşuyorlar. Hâlbuki Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم bunu menetmiş ve şöyle buyurmuştur: “Kameti işittiğiniz zaman namaza yürüyünüz. Sükûnet ve vakardan ayrılmayınız, koşmayınız. Yetiştiğinizi kılınız, yetişemediğinizi tamamlayınız.”(Buhari, Muslim)

Şeyh Muhammed bin Salih el-Useymin
Soru ve Cevaplarla İslâm’ın Rukünleri 236