Teravih namazı Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم ’in eda ettiği bir sünnettir. Buhârî ve Müslim’in Sahîhlerinde Aişe radıyallahu anha’dan rivâyet edildiğine göre Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم bir gece Mescitte insanlara teravih namazı kıldırmıştı. Sonra ertesi gece yine kıldırmıştı ve insanlar çoğalmıştı. İnsanlar üçüncü veya dördüncü gece de toplanmışlar fakat Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم onların yanına çıkmamıştı. Sabah olunca onlara şöyle dedi: “Yaptığınızı gördüm! Benim için de sizin yanınıza çıkmaya bir mâni yoktu. Yalnız bu namazın, size farz kılınacağından endişe ettim.” Bu olay Ramazanda oldu. (Buhari)

Teravih namazının sayısına gelince: On bir rekâttır. Çünkü Buhârî ve Müslim’de rivâyet edildiğine göre Aişe radıyallahu anha’ya, Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم ’in Ramazandaki gece namazının nasıl olduğu soruldu. O şöyle dedi: “Rasûlullah صلى اللّٰه عليه وسلم ne Ramazanda, ne de Ramazandan başka gecelerde on bir rekâttan fazla namaz kılmış değildir.” (Buhari, Muslim)

On üç rekât kılarsa bunda da bir beis yoktur. Çünkü İbn Abbas radıyallahu anhuma şöyle dedi: “Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم ’in namazı on üç rekât idi.” Yani gece namazı. Bunu Buhârî rivâyet etti. Muvatta’da senetlerin en sahîhiyle rivâyet edildiğine göre on bir rekât Ömer b. el-Hattab’tan sabit olmuştur.

Buna ilave yaparsa bunda da bir sakınca yoktur. Çünkü Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم ’e gece namazı sorulduğu zaman: “İkişer ikişer” buyurdu ve sınırlama koymadı. (Buhari, Muslim) Seleften bu konuda çeşitli rivâyetler gelmiştir. Konu geniştir. Fakat en iyisi Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم ’den gelen ile yetinmektir. O da on bir veya on üç rekâttır.

Ne Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم ’den ne de halifelerden birinden yirmi üç rekât olduğuna dair sahîh bir rivâyet gelmemiştir. Bilakis Ömer b. el-Hattab’ın on bir rekât kıldırdığı kesindir. Çünkü o Ubey b. Ka’b’a ve Temim ed-Dari’ye insanlara on bir rekât kıldırmalarını emretmiştir. (Muvatta) Bu konudaki davranış biçimi Rasûlullah صلى اللّٰه عليه وسلم ’in davranışına benzeyen Ömer gibi bir insana yakışan da budur.

Sahâbîlerin yirmi üç rekâttan fazla kıldıklarını bilmiyoruz. Bilakis bunun aksi bilinmektedir. Aişe radıyallahu anhâ’nın Peygamberimiz صلى اللّٰه عليه وسلم ’in ne Ramazanda ne de başka zamanlarda on bir rekâttan fazla kılmadığını söylediği yukarıda geçmiştir. Sahâbîlerin icmaına gelince bunun bir hüccet olduğunda şüphe yoktur. Çünkü onların içinde Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم ’in kendilerine uyulmasını emrettiği Raşit halifeler bulunmaktadır. Çünkü onlar bu ümmetin en hayırlı neslidir.

Şunu bil ki teravih namazının rekâtları ve benzeri konulardaki ihtilâflar içtihadın câiz olduğu konulardır. Bunları -özellikle ümmet de bu konularda ihtilâf etmişse ve içtihada engel bir delîl yoksa- ümmet arasında ayrışma ve ihtilâfın körükleyicisi haline getirmemek gerekir. Bu konuda en güzel sözü içtihadın câiz olduğu bir konuda kendisine muhalefet eden bir şahsa bir ilim adamı söylemiştir. Bu ilim adamı şöyle demiştir: Sen bana muhalefet etmekle bana muvafakat etmiş olmaktasın. Çünkü her ikimiz de içtihadın câiz olduğu bir konuda hak bildiğimiz şeye uymanın vâcib olduğu görüşünü taşıyoruz. Biz Allah teâlâ’dan herkes için O’nun istediği ve razı olduğu şeylerde başarı diliyoruz.

Şeyh Muhammed bin Salih el-Useymin
Soru ve Cevaplarla İslâm’ın Rukünleri 279