CEVAP: Meyyit erkek ise imamın önüne konulur. Büyük olsun veya küçük olsun imam meyyitin başucuna durur. İlk tekbiri alır, sonra Fatiha okur. Fatiha ile birlikte kısa bir sure daha okursa bunda bir beis yoktur. Hatta bazı âlimler bunun sünnet olduğu görüşündedirler. Sonra ikinci tekbiri alır ve Peygamber aleyhissalâtu vesselam’a şöyle salâvat getirir:
اللَّهمَّ صلِّ علَى محمَّدٍ وآلِ محمَّدٍ كما صلَّيتَ علَى إبراهيمَ وبارِك على محمَّدٍ وآلِ محمَّدٍ كما بارَكتَ على إبراهيمَ إنَّكَ حميدٌ مجيدٌ
(Allah’ım! İbrâhîm’e ve İbrâhîm’in ailesine salât ettiğin gibi, Muhammed’e ve Muhammed’in ailesine de salât eyle. Şüphesiz sen çokça hamd edilen, şan ve şeref sahibisin. Allah’ım! İbrâhîm’i ve İbrâhîm’in ailesini mübarek kıldığın gibi Muhammed’i ve Muhammed’in ailesini de mübarek kıl. Şüphesiz sen çokça hamd edilen şan ve şeref sahibisin).
Sonra üçüncü tekbiri alır ve Rasûlullah صلى اللّٰه عليه وسلم ’den rivâyet edilen dualarla dua eder. Bunlardan bazıları şunlardır:
اللهم اغفر لحيِّنا, وميِّتنا, وشاهدنا, وغائِبنا, وصغيرنا, وكبيرنا, وذكرنا, وأُنثانا, اللهم مَن أحييتَه منا فأَحْيِهِ على الإسلام, ومَن توفيتَه منا فتوفَّه على الإيمان, اللهم لا تحرمنا أجرَه, ولا تُضلنا بعده
Allah’ım! Dirimizi, ölümüzü, burada bulunanımızı, bulunmayanımızı, küçüğümüzü büyüğümüzü, erkeğimizi kadınımızı bağışla. Allah’ım! Bizden kimi hayatta bırakırsan onu İslâm üzere yaşat. Bizden kimi vefat ettirirsen îmân üzere vefat ettir. Allah’ım onun sevabından bizi mahrum etme, ondan sonra bizi yoldan çıkarma.
Bunların dışında Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم ’den gelen başka duaları da okuyabilir. Sonra dördüncü tekbiri alır. Bazı âlimler dedi ki: Bundan sonra şu duayı okuyabilir:
ربنا آتنا في الدنيا حسنة وفي الآخرة حسنة وقنا عذاب النار
(Rabbimiz! Bize dünyada da iyilik ver, âhirette de iyilik ver. Bizi ateşin azâbından koru.)
Bundan sonra beşinci bir tekbir alırsa bunda da sakınca yoktur. Çünkü bu da Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم ’den rivâyet edilmiştir. Hatta Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم ’den bu da rivâyet edildiği için bazen böyle de yapmak gerekir. (Muslim) Ondan ne sabit olmuşsa kişinin ondan geldiği şekilde yapması gerekir. Her ne kadar çoğunlukla dört tekbir almış olsa da bir defasında öyle yapar, bir defasında böyle yapar. Sonra sağına bir defa selam verir. Eğer meyyit kadın ise cenazenin orta hizasına durur. Erkeğin namazını kıldığı gibi onu da kılar.
Birden fazla cenaze bir araya geldiği zaman bunların sıraya konulması gerekir. İmam önce yetişkin erkeklerin, sonra erkek çocukların, sonra yetişkin kadınların, sonra küçük kız çocuklarının namazını kıldırır. Sıralama bu şekilde olur: Bu cenazeleri başlarının nasıl konulacağı mes’elesine gelince, imamın meşru yerde durması için erkek cenazenin başı kadın cenazenin orta hizasına gelecek şekilde cemaatin önüne konulur. Burada bir açıklama yapmak ihtiyacını duyuyorum: Halktan pek çok kimse cenazeyi getiren kimselerin imamla birlikte aynı hizada durmalarının daha faziletli olduğunu zannediyorlar. Hatta bazıları bir veya daha fazla kişinin imamla beraber durması gerektiğini zannediyor. Bu bir hatadır. Çünkü sünnete uygun olan, imamın tek başına durmasıdır. Cenazeyi getirenler birinci safta kendilerine yer bulamadıkları zaman imamla birinci saf arasına saf olurlar.
Şeyh Muhammed bin Salih el-Useymin
Soru ve Cevaplarla İslâm’ın Rukünleri 346