Umre de olsa hac da olsa bu kişinin veda tavafını tekrar yapması gerekir. Çünkü Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم şöyle buyurmuştur: "En son olarak Beyt'i tavaf etmedikçe hiçbir kimse hiç bir yere gitmesin"(Muslim) Bunu veda haccında söyledi. O halde veda tavafının vâcibliği bu andan itibaren başlar. Çünkü Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم ’in bundan önce umre yaptığı bize rivâyet edilmedi ve veda tavafı yaptığı ondan nakledilmedi. Çünkü veda tavafı veda haccında vâcib oldu. Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم : “Umrende yaptığın şeyi haccında da yap.”(Buhari,Muslim) buyurmuştur. Bu genel bir hükümdür. Bundan Arafat vakfesi, Mina’da gecelemek ve cemeratı taşlamak istisna edilir. Çünkü bunlar sadece hacca mahsustur. Bu konuda görüş birliği vardır. Bunun dışındakiler hadîsin genel hükmü içinde kalır. Âlimler tarafından da kabul ile karşılanan Amr b. Hazm’ın meşhurve uzun hadîsinde de ifade edildiği gibi Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم umreyi küçük bir hac olarak isimlendirmiştir. Bu hadîs mürseldir, fakat âlimlerin kabul ile karşılamaları sebebiyle sahîhtir.

Çünkü Allah teâlâ: “Allah için haccı ve umreyi tamamlayın.” [Bakara Suresi 196]Buyurdu. Veda tavafı haccı tamamlayan şeylerdendir. Aynı zamanda umreyi de tamamlayan şeylerdendir. Çünkü umre yapan bu adam mescidi selamlayarak içeri girmiştir. Ancak selamlayarak mescitten çıkmalıdır.
    Buna göre veda tavafı hacta olduğu gibi umrede de vâcibtir. Bu konuda Tirmizî şu hadîsi tahrîc etmiştir: “Bir adam hac veya umre yaptığı zaman en son olarak Beyt’i tavaf etmedikçe çıkmasın.” Bu hadîste zayıflık var. Çünkü Haccac b. Ertat tarafından rivâyet edilmiştir. Eğer bu hadîs zayıf olmasaydı bu mes’elede nas olurdu ve tartışmayı keserdi. Fakat zayıf olduğu için delîl olmaya elverişli değildir. Fakat biraz önce sözünü ettiğimiz yöntem umre için veda tavafının vâcib olduğuna delâlet eder.

Çünkü o umre için veda tavafı yaptığı zaman daha ihtiyatlı hareket etmiş ve borçtan kurtulmuş olur. Çünkü sen umrede veda tavafı yaptığın zaman hiç kimse senin yanıldığını söylemez. Fakat veda tavafı yapmadığın zaman bunun vâcib oduğu görüşünde olanlar senin yanıldığını söylerler. O zaman tavaf eden her haliyle isabet etmiş olur. Tavaf etmeyen kimse ise bazı ilim adamlarına göre hata etmiş ve umresini tehlikeye atmış olur.

Şeyh Muhammed bin Salih el-Useymin
Soru ve Cevaplarla İslâm’ın Rukünleri Fetva no: 534