Yaratıcının sıfatlarının yaratılanın sıfatları gibi olduğuna inanan kimse sapıktır. Çünkü Kur’ân’ın nassına göre yaratanın sıfatları yaratılanın sıfatlarına benzemez. Allah teâlâ Kur’ân’da şöyle buyurdu: “Onun benzeri hiçbir şey yoktur; O işitendir ve görendir.” (Şûrâ: 11). İki şeyin isim ve sıfatta birbirine benzemesi bunların hakikatte birbirine benzemesini gerektirmez. Bu bilinen bir kuraldır.
İnsanın da bir yüzü vardır, devenin de bir yüzü vardır, değil mi? İsimde birleşirler fakat gerçekte birleşmezler. Devenin de bir eli vardır, karıncanın da bir eli vardır. Bu iki el birbirine benzer mi?
Cevap: Hayır. O halde niçin Allah’ın yüzü vardır, mahlûkatın yüzlerine benzemez; eli vardır, mahlûkatın ellerine benzemez demiyorsun?! Hâlbuki Allah teâlâ şöyle buyurmaktadır: “Onlar Allah'ı hakkıyla tanıyıp bilemediler. Kıyâmet günü bütün yeryüzü O'nun tasarrufundadır. Gökler O'nun eliyle dürülmüş olacaktır.” (Zümer: 67). “(Düşün o) günü ki, yazılı kâğıtların tomarını dürer gibi göğü toplayıp düreriz.” (Enbiya: 104). Yaratıkların bu âyette sözü edilen bu ele benzer elleri var mıdır? Hayır. O halde yaratıcının ne zatında ne de sıfatlarında yaratılana benzemediğini bilmemiz gerekir. “Onun benzeri hiçbir şey yoktur; O işitendir ve görendir.” (Şûrâ: 11). Bu sebeple Allah’ın sıfatlarından herhangi bir sıfatın keyfiyetini/nasıl ve ne şekilde olduğunu düşünmemiz veya Allah’ın sıfatlarının yaratıkların sıfatları gibi olduğunu zannetmemiz kesinlikle câiz değildir.
Şeyh Muhammed bin Salih el-Useymin
Soru ve Cevaplarla İslâm’ın Rukünleri Fetva no: 40