Dua iki kısımdır:
Birinci Kısmı: İbâdet duasıdır. Bunun örnekleri namaz, oruç ve diğer ibâdetlerdir. İnsan namaz kıldığı veya oruç tuttuğu zaman hal lisanı ile Rabbine kendisini bağışlaması, azâbından kurtarması ve nimetlerine eriştirmesi için dua etmiş olur. Bu sebeple Allah teâlâ şöyle buyurmuştur: “Rabbiniz şöyle buyurdu: Bana dua edin, kabul edeyim. Çünkü bana ibâdet etmeyi kibirlerine yediremeyenler aşağılanarak cehenneme gireceklerdir.” (Ğafir:60). Allah teâlâ duayı ibâdet kıldı. Kim ibâdet çeşitlerinden herhangi birisini Allah’tan başkasına yöneltirse dînden çıkarıcı küfürle kâfir olur. Eğer bir kimse Allah’a tazimde bulunur gibi her hangi bir şeye tazim ederek rükû veya secde ederse İslâm’dan çıkarak müşrik olur. Bu sebeple Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم şirke götüren yolu kapatmak için iki kişi karşılaştıklarında eğilmeyi yasaklamıştır. Kardeşi ile karşılaşan bir kimse onun için eğilebilir mi? diye sorulmuş. “Hayır” buyurmuştur. Bazı câhillerin selam verdikleri zaman eğilmeleri bir hatadır. Bunu ona açıklaman ve engellemen gerekir.
İkinci Kısım: İsteme duasıdır. Bunun tamamı şirk değildir. Bilakis bunun ayrıntısı vardır:
Birincisi: Dua edilen/istenilen kişi hayatta ise ve bunu karşılamaya da muktedir ise şirk değildir. Mesela sana su vermeye gücü yeten kişiye bana su ver, demen gibi. Peygamber صلى اللّٰه عليه وسلم şöyle buyurmuştur: “Kim size çağrıda bulunursa ona icâbet edin.” (Buhari, Muslim) Allah teâlâ şöyle buyurmuştur: “(Mirastan payı olmayan) yakınlar, yetimler ve yoksullar miras taksiminde hazır bulunursa bundan, onları da rızıklandırın ve onlara güzel söz söyleyin.” (Nisâ: 8). Fakirin elini uzatıp beni rızıklandır, yani bana bir şeyler ver, demesi, câizdir. Nitekim Allah: “Onları da rızıklandırın.” buyurmuştur.
İkincisi: Eğer dua edilen/çağırılan ölü ise ona dua etmesi/çağırması kişiyi dînden çıkaran bir şirktir. Maalesef bazı İslâm beldelerinde içinde sadece cesetlerin kaldığı veya toprağın yiyip bitirdiği kabirlerin fayda veya zarar vereceğine, çocuğu olmayanlara çocuk vereceğine inanan kimseler vardır. Allah korusun bu, kişiyi dînden çıkaran büyük şirktir. Bunun câiz olduğunu kabul etmek, içki içmenin, zina etmenin ve homoseksüelliğin câiz olduğunu kabul etmekten daha şiddetlidir. Çünkü bu, sadece bir günahı değil küfrü onaylamaktır. Allah’tan Müslümanların durumlarını ıslah etmesini dileriz.
Şeyh Muhammed bin Salih el-Useymin
Soru ve Cevaplarla İslâm’ın Rukünleri Fetva no: 71